شریک سازید:
در جهان امروز، بحران‌های محیط زیستی و تغییرات اقلیمی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین تهدیدهای جهانی شناخته می‌شود؛ تهدیدی که مرز نمی‌شناسد و از سیاست، اقتصاد، امنیت و حتی سلامت انسانی عبور می‌کند
در این میان، جنگ‌ها و درگیری‌های نظامی، به‌ویژه آن‌هایی که در مناطق حساس رخ می‌دهند، می‌توانند لایه‌های تازه بر روی بحران بیافزایند.
درگیری احتمالی یا جاری میان ایران و اسرائیل نیز از این قاعده مستثنا نیست. جنگی که پیام‌های آن نه‌تنها در میدان نبرد، بلکه در جو زمین، منابع طبیعی و آینده زیست‌محیطی منطقه قابل ردیابی است.
۱. جنگ و افزایش گازهای گلخانه‌های
استفاده از جنگافزارهای سنگین، هواپیماهای نظامی، راکت‌ها و تجهیزات زرهی، همگی به مصرف سوخت سوخت‌های فسیلی وابسته‌اند. در نتیجه، هر عملیات نظامی مستقیم به‌طور مستقیم با افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای همراه است. پالایشگاه‌ها یا هزینه‌های نفتی نیز، همان‌طور که در جنگ‌های گذشته شاهد بودیم، می‌توان دوده و مواد سمی را تا هزاران کیلومتر فراتر گسترش داد.
۲. زیرساخت‌هایی که قربانی محیط زیست می‌شوند
جنگ‌ها فقط انسان‌ها را قربانی نمی‌کنند. زمین، آب و هوا نیز در آتش جنگ می‌سوزند. زیرساخت‌هایی مانند سدها، شبکه‌های برق، زمین‌های کشاورزی، کارخانه‌ها و خطوط لوله نفت و گاز، با کوچک‌ترین حمله نظامی می‌بینند. این تخریب‌ها، معمولاً با منابع شدید طبیعی همراه است که آن سال‌ها باقی می‌ماند.
۳. کشاورزی اولین قربانی‌شده‌ی
کشاورزی همواره از اولین بخش‌هایی که از جنگ آسیب می‌بینند. کاهش آب، از بین رفتن زمین‌های به دست‌آورد، اختلال در زنجیره تولید غذا و فرار کشاورزان از روستاها، همه عواملی هستند که در نهایت امنیت غذایی یک کشور و منطقه را به خطر می‌اندازند. این مشکل می‌تواند روند قحطی، کوچ اجباری و حتی تنش‌های بعدی را سرعت بخشد.
۴. مهاجرتهای اقلیمی؛ واقعیت تلخ آینده
در مناطق درگیر جنگ، جابجایی مردم امری طبیعی است. اما وقتی این مهاجرت‌ها با فشارهای زیست‌محیطی مانند کم‌آبی، خشکسالی یا هوا همراه شود، شکل تازه‌ای می‌گیرد. فشار بی‌رویه بر منابع مناطق میزبان، باعث تشدید تخریب محیط طبیعی و ایجاد چرخه‌های معیوب از تخریب و جابجایی می‌شود.
۵. سیاست‌هایی که اقلیم را فراموش می‌کنند
، اولویت‌ها را به جابه‌جا می‌کند. درگیر درگیری‌ها، شناسایی‌شان را از برنامه‌های مقابله با تغییر اقلیم برداشته و به‌سوی تجهیزات تسلیحات و بازسازی می‌برند. انرژی‌های انرژی‌پذیر، حفاظت از منابع طبیعی و آموزش محیط زیست، در این شرایط به حاشیه رانده می‌شوند.
نتیجه‌گیری
جنگ ایران و اسرائیل، شاید از منظر یا سیاسی برای برخی بازیگران بین‌المللی قابل توجیه باشد، اما از منظر زیست‌محیطی، خطری تازه برای منطقه‌ای‌ست که همین حالا نیز از خشکسالی، کم‌آبی، و گرمایش شدید رنج می‌برد.
این جنگ، از پیروز و بازنده، برنده‌ای در محیط زیست نمی‌خواهد.و زمین، دوباره به یک منازعه انسانی دیگر خواهد پرداخت.
"تحلیل از فیروز" غفوری
